Özgürlüğe Mahkum

Bir Düşünce

Tam anlamıyla özgür olsanız ne yapardınız?

Bu kez soru jokerimi erken kullanıyorum çünkü özgürlük anlayışımıza dair dikkat çekmek istediğim bir nokta var. Yukarıdaki sorunun cevabını düşünürken aklınıza şimdikinden bambaşka bir hayat anlayışı geliyor ve zevk içinde geçecek günlerin hayalini kuruyorsanız “özgürlük” kavramına bir yorum kattınız demektir. “Sorumluluk olmadan özgürlük” nasıl bir şey olurdu, onun resmini çizdiniz.

Halbuki bu ikiliyi birbirinden ayrı düşünmek pek mümkün değil. Tam da bu yüzden, özgürlükten tıpkı yükseklikten korktuğumuz gibi korkuyoruz. Yüksek bir tepenin üstünden ya da korkuluksuz bir balkonun kıyısından ona bakıp “Bir an için buradan atlamaya karar versem benimle kararım arasında ne durabilir ki?” diye içimizden geçirirken bu adımı atabilme yetkisine sahip olmamıza şaşıp kalıyoruz. 

Bir günüm de, her zaman bu kadar dramatik olmasa da, ardı ardına gelen yüzlerce karar anından oluşuyor. İstesek de istemesek de, farkında olsak da olmasak da o kararları veriyor ve sonuçlarına katlanıyoruz. Biz kesin sonucunu asla bilemeyecek olmamıza rağmen bir karar verdiğimizde, diğer bütün ihtimaller sonsuza kadar yok oluyor. Özgür olmanın bize en ağır gelen yanı da burası. 

Bu yükten sıyrılmak için olan gücümüzle özgürlüğümüzden kaçmaya çalışıyoruz: seçim hakkımızın olmadığını düşünerek, seçmediğimizin değerini azaltmaya çalışarak, kararımızı başka birine ya da başka bir şeye bırakarak… Özgürlüğümüzü görmezden gelmekle, en küçüğünden en büyüğüne tüm kararlarımızı yazı-turaya bırakmak bu açıdan birbirine oldukça yakın. 

Bütün bunlar ışığında az önce sorduğum soruyu güncelliyorum. 

Tam anlamıyla özgürsünüz, ne yapıyorsunuz?

İki Alıntı

1.

“Temel doğamız değişmemiştir; özgürlüğün önünü kapatan saptırmalardan kurtulmakla ve dışarıdan dayatılan yapının yıkılmasıyla hayatın varoluşsal gerçeklerine her zamankinden daha yakın olduğumuzu söyleyebilir insan. Ama hazırlıksızız; her şey dayanılmayacak kadar fazla, anksiyete serbest kalmak için haykırıyor ve hem bireysel hem de toplumsal düzeyde bizi özgürlükten korumak için çılgınca bir kalkan arayışı içindeyiz.”

Varoluçu Psikoterapi / Irvin Yalom

2.

“… Zihnin hapisanesinden kaçışın tadını duymuştu, ama şimdi daha yoğun bir hapislik yaşıyordu.”

Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı / Robert M. Pirsig

Üç Soru

1.

Geçtiğimiz hafta hangi ihtimaller, onları seçmediğin için yok oldu?

2. 

Bugün seni bekleyen kararlar neler?

3. 

Hayatında seçim hakkın bulunmayan şeyler neler? Orada seçim yerine ne var?